Μυζήθρα/ Γαλομυζήθρα/ Ξινομυζήθρα

Η μυζήθρα είναι παραδοσιακό είδος τυριού με διάφορες μορφές. Παρασκευάζεται από πρόβειο ή και κατσικίσιο γάλα, τυρόγαλο με πρόσθεση γάλακτος. Η γεύση της είναι παρόμοια με αυτή που έχει το μανούρι, συνήθως υφάλμυρη, υπάρχουν όμως και γλυκές ποικιλίες όπως η κρητική μυζήθρα. Συνήθως, για να πήξει, το μείγμα μπαίνει μέσα σε ένα ειδικό πανί (τσαντίλα) που κρεμιέται από ψηλό σημείο από τις τέσσερις άκρες του. Έτσι συνήθως τα κεφάλια μυζήθρας έχουν ένα απιοειδές σχήμα (σχήμα αχλαδιού). Οι δύο κύριες μορφές της είναι η χλωρή (μαλακιά) και η σκληρή. Παραλλαγές της υπάρχουν σε όλη την Ελλάδα (π.χ. ξινομυζήθραστην Κρήτη και «αναρή» στην Κύπρο).

Για την παρασκευή της μυζήθρας σε κάποια μέρη της Ελλάδας αντί για πυτιά χρησιμοποιείται χυμός λεμονιού.

Η σκληρή μυζήθρα συνήθως είναι πολύ αλμυρή, τρίβεται με ειδικές συσκευές (τρίφτης) και πασπαλίζεται στα μακαρόνια. Έχει ιδιαίτερα έντονη μυρωδιά.

Παρασκευή μυζήθρας

Μια απλή εκδοχή συνταγής για παρασκευή μυζήθρας είναι ως εξής: Παίρνουμε τρία κιλά φρέσκο γάλα. Το βάζουμε να βράσει. Μόλις πάρει βράση και φουσκώσει ρίχνουμε ένα & 1/4 ποτήρι του κρασιού ξύδι (αντί για ζωική πυτιά), ανακατεύουμε και το αφήνουμε περίπου πέντε λεπτά για να κόψει. Κατόπιν το χύνουμε σε ένα τουλπάνι (είδος υφάσματος) δένουμε τις τέσσερις πλευρές του και την αφήνουμε να στραγγίξει. Όταν στερεοποιηθεί τη βγάζουμε από το τουλπάνι και την αλείφουμε με χονδρό αλάτι.

Πάντως η πιο γνωστή εκδοχή είναι με χρήση του τυρόγαλου που μένει από την αποστράγγιση κατά την παρασκευή άλλων τυριών.

Γαλομυζήθρα

Τυρί, με πολύ απλή διαδικασία τυροκόμησης, όπου το γάλα μετατρέπεται σε τυρί με φυσική όξυνση, δηλαδή κόβει . Δεν είναι εμπορεύσιμο τυρί και γίνεται κυρίως στα σπίτια. Έχει την ίδια υφή και γεύση με τη Χανιώτικη μυζήθρα και τη κρητική ξινομυζήθρα. Είναι νόστιμο, απαλό με ελαφριά ξινίλα. Ιδανικό για τον κρητικό ντάκο.

Ξινομυζήθρα

Ένα αποκλειστικά Κρητικό τυρί, όπου το τυρόγαλα μαζί με φρέσκο γάλα αφήνονται για 24 ώρες σε φυσική θερμοκρασία να ξινίσουν. Παράγεται από πρόβειο η μίγμα αιγοπρόβειου γάλακτος. Έχει υγρασία 50%, λιπαρά 23%, πρωτεΐνες 15% και αλάτι 2%. Είναι Ιδανικό για πίτες και δίαιτες.